Groot, groter, groots: zo omschrijven de geschiedenisboeken de legendarische veroveraar Alexander De Grote. Helaas kunnen we dat niet schrijven over de film die zijn levensverhaal vertelt. De filmindustrie is een harde wereld en dat mag veteraan Oliver Stone ondervinden. De regisseur van “Platoon” (1986) en “Natural Born Killers” (1994) verbrandt zijn vingers aan wat zijn levenswerk moest worden. De gehoopte Oscars heeft hij voor “Alexander” (2004) niet kunnen binnenhalen. Wel werd de film zes keer genomineerd voor een Razzie, de prijzen voor de slechtste filmproductie van het jaar. Is Stone net zoals zijn hoofdpersonage het slachtoffer geworden van grootheidswaanzin? Je kan het zelf uitmaken met de dvd van “Alexander”.
De kleine Alexander droomt dat hij later een grotere strijder mag worden dan zijn idool Achilles. Zijn moeder Olympias (Angelina Jolie) helpt hem alvast door te zeggen hij de zoon is van oppergod Zeus. Zijn aardse vader Philip (Val Kilmer), heerser van Macedonië, kan er niet om lachen. Wanneer die vader hertrouwd en een nakomeling op de wereld zet, vrezen Olympias en Alexander dat ze hun status en erfenis zullen verliezen. Maar door een (on)gelukkig toedoen sterft Philip vroeger en wreder dan gepland. De weg voor Alexander ligt open. Hij roept zijn leger samen en trekt als een grote veroveraar de wereld rond. Of tenminste 32.000 km. daarvan. Niets of niemand kan zijn drang naar meer tegenhouden. Een afstammeling van de goden is immers onoverwinnelijk of toch niet...
Alexander kreeg 32 jaar om de wereld te veroveren. Oliver Stone moest de klus klaren in 90 dagen tijd. Met die woorden duidt Sean Stone in de making of op het belang van de film en de prestatie van zijn vader. Begin de jaren ’90 polste Stone reeds bij Val Kilmer voor de rol van Alexander. Een dikke tien jaar later was Kilmer echter net iets te oud geworden. De acteur stelde zich dan maar tevreden met de rol van vader Philip, een rol waarvoor Sean Connery ooit in aanmerking kwam. Colin Farrell mag dan maar een belachelijke blonde pruik opzetten en speelt de titelfiguur. Connor Paolo die de jonge Alexander vertolkt vertoont qua uiterlijk en stemgeluid heel veel gelijkenissen met Farrell, maar de jongenman is stukken overtuigender en interessanter dan de oudere versie. Farrell is als moordenaar, veldheer, tiran, romantiscus, echtgenoot, minnaar en moederskindje even miscast als Brad Pitt in “Troy” of Orlando Bloom in “Kingdom Of Heaven”. De enige die mij kan overtuigen is Angelina Jolie. Ze krijgt de leukste dialogen en ze is zoals haar slangen voor geen haar te vertrouwen. Dat ze amper in leeftijd verschilt met Farrell en toch zijn moeder speelt dat deerde Stone niet.
In de lange making of vertelt vader Stone verder nog dat hij zich niet zozeer een regisseur voelt maar eerder een bemiddelaar. Hij moet constant bemiddelen tussen producenten, acteurs en crewleden. Soms voelt hij zich ook zoals een prostituee, want iedereen heeft wel een mening over de film en hij moet iedereen tevreden houden. Tenslotte hangt er aan deze film een prijskaartje van 150 miljoen dollar gestort door zo’n twintig verschillende geldschieters.
Misschien heeft Oliver Stone daarom zijn ziel verkocht aan de duivel die conservatief Hollywood heet. Wie zijn geschiedenis kent, of gewoon de hele heisa heeft gevolgd, weet dat Alexander niet schuw was voor de mannenliefde. Je moet maar eens kijken naar de blikken tussen hem en zijn eeuwige liefde Hephiastion (Jaret Leto). Maar Stone zwichtte en houdt het braafjes bij het lonken. Al wordt er iets aan de verbeelding overgelaten door de uitspraak: “It was said later that Alexander was never defeated in his lifetime, except by Hephaistion's thighs.” En Alexander doet ook wel het een en ander met een Perzische onderdaan. Als je dan toch dé film wilt maken waarvan je altijd hebt gedroomd, verlooch jezelf, je titelfiguur en de geschiedenis dan niet en ga er gewoon voor. Een zoveelste misser. De dialogen, zoals de hele introductie door Anthony Hopkins, duren ook eindeloos lang, zodat je reeds in slaap bent gevallen voordat Alexander eindelijk ten strijde trekt tegen de Perzen.
De extra’s:
- Audiocommentaar Oliver Stone
- Making of (75 min.)
- National Geographic Historical Documentary (53 min.)
- Interviews