“Citizen Kane” gaat over de opmars en de val van Charles Foster Kane (Orson Welles), een man die zonder scrupules iedereen onder de voet loopt als ze in zijn weg naar de eeuwige roem staan. Die roem wil hij vooral zelf creëren en een betere manier om dat te doen dan het controleren van de media bestaat er niet. Als er geen nieuws is, dan maakt hij samen met zijn team dat nieuws gewoon zelf. Daarbij wordt steeds een versie van de waarheid gedrukt. Zijn imperium bouwt hij verder uit en op zijn hoogtepunt is Kane eigenaar van 37 kranten, goed voor zo’n 44 miljoen lezers, een radiostation en twee persdiensten. Maar zijn carrière wordt overschaduwd door persoonlijke problemen. Zijn affaires maken een einde aan zijn politieke ambities en zijn relatie met Susan bestaat veelal uit scheldpartijen. Zelfs de bouw van Xanadu, een persoonlijk Disneyland waar zelfs Michael Jackson lijkbleek van zou worden, kan hun verzuurde verstandhouding niet meer helpen. Bij zijn onverwachtse dood weet iedereen wat de man in zijn leven heeft gepresteerd, maar niemand weet wat voor man Charles Foster Kane was. Ook de betekenis van zijn laatste woord die hij uitte op zijn sterfbed is een al even goed bewaart geheim. Een journalist moet als de opdracht de man achter de mythe leren kennen.
“Citizen Kane” (1941) wordt door velen beschouwd als één van de beste films ooit. Wij gaan daar volledig mee akkoord. Je moet wel in de stemming zijn wil je opgaan in dit intrigerend portret. Maar snel duurt het niet voordat Orson Welles jouw in zijn macht heeft. Het beeld dat de 24-jarige jonge ambitieuze filmmaker heeft gemaakt over de toen 76-jarige mediamagnaat William Randolph Hearst blijft nog steeds overeind. Hearst zal zich tot in de eeuwigheid der dagen blijven omdraaien in zijn graf. Al heeft de oude man het Welles verdomd lastig gemaakt. Dat kom je allemaal te weten in de interessante documentaire die je op de tweede disc vindt. Slechts de laatste pakweg 30 minuten gaan effectief over de film. Daarvoor wordt gedurende 80 minuten de portretten geschetst van de twee figuren waar het allemaal om draait. Orson Welles die de film maakt, en William Randolph Hearst die de film kost wat kost wil vernietigen. Die kon absoluut niet lachen toen hij de film zag, omdat het zowat zijn levensverhaal weergeeft. Vanuit zijn afgelegen kasteel San Simeon heeft Hearst alles gedaan om de release tegen te houden. Hij wilde zelfs op een bepaald moment alle filmnegatieven kopen met één doel voor ogen: ze stuk voor stuk vernietigen. Je kan de man geen ongelijk geven, want de gelijkenissen met zijn figuur zijn opmerkelijk, en niet zo flatterend.
Al even interessant is de levenswandel van Orson Welles zelf. Vanaf zijn geboorte krijgt de kleine Orson Welles van iedereen alleen maar lof. Hij wordt geprezen voor wie hij is en voor wat hij kan. Terwijl hij tot dan toe nog maar bitter weinig heeft gedaan. De mythe rond zijn figuur groeiende zoals kringen die ontstaan als je een steen in het water gooit. Welles baande zich een weg naar het theater waar hij zijn versies bracht van wereldberoemde toneelstukken, gevolgd door een overname van het radioleven met het baanbrekende “The War Of The Worlds” en uiteindelijk lag ook de hele filmindustrie aan zijn voeten. Maar dat verliep niet zo makkelijk als de man had gedacht. Hoe groot en magistraal deze film ook is, hoe des te pijnlijker het gehele productieproces verliep en de gevolgen die het inhield voor Welles’ verdere carrière. Het heeft zijn kijk op het productieproces danig gekleurd. Twee procent van dat proces gaat over maken van een film, de rest draait rond het financieren ervan. En dan vooral het smeken en zoeken naar vrijgevige zielen de hun steentje willen bijdragen. Net daardoor vindt Welles dat hij zoveel kostbare tijd heeft verloren. Het is een cliché, maar ook clichés hebben hun grond van waarheid. Talentvolle creatieve geesten worden pas na hun dood gewaardeerd voor wat ze hebben gepresteerd. Bij Orson Welles is dat niet anders.
De extra’s:
-Documentaire (110 min.)
- Foto’s
- Biografieën