Je zou denken dat na 11 samenwerkingen een acteur en een regisseur het publiek maar weinig meer kunnen bieden. Als je dat denkt, wel dan heb je zeker “The Searchers” (1956) nog niet gezien. Geen nood, want wat niet is kan nog komen. Deze western is namelijk voor eeuwig en altijd (toch tenminste zolang de dvd blijft bestaan) te bekijken op dvd. Regisseur John Ford (“Rio Grande”) laat acteur John Wayne opnieuw schitteren zoals hij dat alleen maar kan.
John Wayne speelt voor de zoveelste keer de heer en meester van de droge woestijn. Ditmaal speelt hij Ethan Edwards een ex-soldaat die de oorlog achter zich heeft gelaten, maar de strijd is nog niet gewonnen. Na zijn thuiskomst bij zijn broer wordt de ranch aangevallen door indianen. Hij zelf en twee meisjes overleven de aanval, de anderen worden brutaal afgeslacht. De meisjes worden echter meegenomen. Edwards zweert dat hij de twee uit de handen zal redden van Comanches. Daarvoor trotseert hij jaren aan een stuk honger en dorst. De man wil van geen wijken en ophouden weten. Deze zoektocht gaat uiteindelijk niet louter om het vinden van zijn familieleden maar eveneens is het een zoektocht in het vinden van hemzelf.
Het verhaal komt uit Alan LeMay’s gelijknamige boek gepubliceerd in 1954. Frank S. Nugent, de schoonzoon van John Ford verwerkt het tot een solide verhaal over het streven naar een doel en thema’s zoals vooroordelen en rassenhaat. Zo heeft onze hoofdfiguur jaren geleden een indiaan van de dood gered en beschouwt hij de jongen zowat als zijn zoon, maar het woord zoon zal hij nooit over zijn lippen krijgen. Wayne’s personage wordt door de rest van de familie onthaald als een held, maar hij is vooral een bitter persoon. Hij heeft een diepe haat tegenover indianen. Dat blijkt als hij de ogen van een dode indiaan kapotschiet, want zonder ogen kan hij zijn weg niet vinden in het hiernamaals en is hij gedoemd tot een eeuwige zoektocht.
Naast deze donkere kanten en het gewelddadige karakter (vaak suggestief voorgesteld) bevat de film enkele leukere momenten die deze ongewone western wat makkelijker verteerbaar maken. Leuk weetje is dat Nathalie Wood (Maria uit het latere “West Side Story”) tijdens de opnames nog steeds les volgde. Zo gebeurde het wel vaak dat John Wayne na de schoolbel haar ging ophalen en samen vertrokken ze dan naar de set. De meisjes van haar klas waren vanzelfsprekend in de wolken telkens onze cowboy aan de schoolpoort stond. Bekende cineasten zoals Martin Scorcese, Steven Spielberg, Paul Schrader en George Lucas hebben al een aantal keer hun bewondering geuit voor de regie en het prachtig camerawerk. Toch moest de film het stellen zonder die felbegeerde Oscarnominaties, al blijkt dat de erkenning van collega’s niet zozeer getoond moet worden door het krijgen van prijzen. Woorden van lof zijn een beloning op zich.
De extra’s:
- Inleiding door Patrick Wayne
- Commentaar Peter Bogdanovich
- Trailer
- The Searchers: an appreciation
- A turning of the earth: John Ford, John Wayne and The Searchers
- Vintage behind the cameras