Wat sommige films onsterfelijk maakt en andere niet hangt van veel factoren af. Dé succesformule die bestaat niet. Al hebben veel van die succesproducties wel één gemeenschappelijk kenmerk : het productieproces kent een meer dan moeizaam verloop. Voor “The Wizard Of Oz” (1939) is dat niet anders. De gele weg zag er lange tijd niet zo geel uit, en de regenboog vertoonde iets minder kleur dan normaal. Maar zoveel jaar later is de film nog steeds een voltreffer bij zowel jong als oud. Dat blijkt alvast uit de extra’s op de dvd.
Dorothy (Judy Garland) brengt haar jeugdjaren door op een boerderij in Kansas. Veel spannende dingen beleeft ze daar niet. En dan passeert een orkaan. Die blaast Dorothy en haar hondje Toto naar het land van Oz. Dat land heeft iets magisch en mysterieus. Hoe mooi het er ook mag zijn, het liefst wil Dorothy gewoon terugkeren naar Kansas. Daarvoor krijgt ze de hulp van de goede heks uit het Noorden. Maar ze wordt ook tegengewerkt door de slechte heks uit het Westen. Tijdens het wandelen op en naast de gele weg die het land kleur geeft ontmoet ze nieuwe vrienden. Zo is er een bange vogelverschrikker, een al te tamme leeuw en een piepende tinnen man. Zij vergezellen Dorothy in haar zoektocht naar de tovenaar van Oz. Hij kan al hun dromen waarmaken.
Louis B. Mayer is jaloers op het succesverhaal van Walt Disney. Die heeft met “Snow White And The Seven Dwarfs” een megahit over de hele wereld. Als baas van MGM wil Mayer proeven van die roem. In het jaar 1900 verschijnt het boek van L. Frank Baum “The Wonderful Wizard of Oz”. Ideaal voor een verfilming. Maar die verfilming bezorgt Mayer meerdere kopzorgen. 2,6 miljoen dollar lijkt vandaag een peulschil. In die tijd is het een gigantisch bedrag dat niemand wil kwijtspelen door een slechte film. Oorspronkelijk zit Richard Thorpe (“Ivanhoe”) in de regisseursstoel. Na twee weken wordt hij echter al ongeschikt bevonden. Uit de resterende beelden heeft Dorothy blonde lokken en lijkt ze meer op een poppemieke dan een echt meisje. Thorpe’s tijdelijke vervanger George Cukor maakt brandhout van die hele Alice in wonderland-look en zo verschijnt de Dorothy die wel allemaal kennen. Victor Fleming regisseert het leeuwendeel van de film tot hij een andere opdracht krijgt, namelijk het epos “Gone With The Wind” (1939). King Vidor en zelfs producent Mervyn LeRoy maken het plaatje compleet. Tijdens de Oscar-uitreiking doet Victor Fleming zichzelf concurrentie aan. Zowel “The Wizard Of Oz” als “Gone With The Wind” dingen naar de begeerde beeldjes. De laatste trekt uiteindelijk aan het langste eind.
Maar net zoals het liefdesverhaal van Rhett en Scarlett blijft dit verhaal overeind. Voor Judy Garland (de moeder van Liza Minelli) is het de rol van haar leven, en veelal ook de enige rol waar iedereen aan blijft denken. Nochtans aasde publiekslieveling Shirley Temple op de rol van Dorothy. Het feit dat Garland echter kan zingen speelde in haar voordeel. Zij is tevens het mollige buurmeisje waar iedereen zich mee kan identificeren en dat is net iets relevanter dan louter een mooie glimlach. Een tornado, vliegende huizen, vuurballen, smeltende personages en nog veel meer dat is “The Wizard Of Oz”. Het is een film waar iedereen wel een menig over heeft. Dat blijkt uit de vele interessante extra’s waarin iedereen ruimschoots de tijd neemt voor zijn of haar verhaal. De film betekent voor velen het einde van een zorgeloze wereld vol regenbogen. Maanden later breekt immers de Tweede Wereldoorlog uit. “Over The Rainbow” wordt kort daarop gebombardeerd tot nationaal volkslied. Even leek zelfs dat het ongenaakbare lied de film niet zou halen. Het nummer werd geschrapt na een tweede test screening omdat het het tempo uit de film haalde. Maar gelukkig behoort dat wel nog steeds tot een deeltje van onze filmgeschiedenis. Dankzij dat nummer en de uitspraak: “Toto, I've a feeling we're not in Kansas anymore” blijft “The Wizard Of Oz” tot de verbeelding spreken. Kijk maar eens naar “Wild At Heart” (1990) van David Lynch.
De extra’s:
- The Wonderful Wizard Of Oz: The making of a movie classic (50 min.)
- Memories of Oz (27, 25 min.)
- The art of imagination: a tribute to Oz (29 min.)
- Because of the wonderful things it does: the legacy of Oz (25 min.)
- Harold Arlen’s home movies (4, 27 min.)
- 6 outtakes and deleted scenes (14 min.)
- It’s a twister! It’s a twister! The Tornado tests (8 min.)
- Off to see the wizard (3, 42 min.)
- 3 from the vault (14 min.)
- Audio vault
- Stills galleries
- Trailers