Na een succesvolle filmcarrière vóór de camera gaan een aanal acteurs en actrices een stapje verder en wagen ze zich aan regisseren. Clint Eastwood, George Clooney en Jodie Foster zijn slechts enkele die de stap hebben gezet. In hun kielzoog wandelt nu ook Tommy Lee Jones. De Oscarwinnaar uit “The Fugitive” kwam, zag en overwon tijdens het 58ste filmfestival van Cannes, en dat met een staande ovatie van 15 minuten voor zijn langspeelfilm “Los Tres Entierros De Melquiades Estrada”, kortweg “Three Burials”.
Melguiades Estrada (Julio Cesar Cedillo) is een van de vele Mexicanen die jaarlijks de grens tussen hun thuisland en Amerika oversteken. Veel van hen geraken niet tot die grens, of wandelen slechts enkele meters in het land waar hun dromen kunnen uitkomen. De grenswachters houden immers de zaak in de gaten. Een van die wachters is Mike Norton (Barry Pepper). Per ongeluk schiet hij Estrada dood en begraaft hij zijn lichaam in de dorre vlakte. Al even toevallig wordt het lijk ontdekt. Pete Perkins (Tommy Lee Jones) opent de doofpot maar stoot op weerstand van de locale ordediensten. Hij neemt het recht in eigen handen, maakt jacht op de dader en hij bepaalt een passende straf.
Tommy Lee Jones begint “The making of” met de uitspraak dat zijn film geen grote film is in vergelijking met de hele grote films waarin hij zelf al heeft gespeeld. Gelijk heeft hij, want dit is een grootse film, gemaakt door mensen met een hart voor het onderwerp. Het verhaal is ontstaan na de moord op de 18-jarige Esequiel Hernandez Jr. Deze jongeman werd in 1997 doodgeschoten nadat 4 zwaarbewapende mariniers hem een half uur lang hadden achtervolgd alsof ze op een wild dier aan het jagen waren. Het zorgvuldig geschreven scenario van Guillermo Arriaga (“21 Grams”), dat nooit rechtlijning wordt verteld, gaat over wat er nadien is gebeurd. Zo begint het met de ontdekking van het lijk en keren we vervolgens terug in de tijd, soms heel kort met een enkel shot of met een blik die zoveel zegt. Zo lees je de machteloosheid op Pete’s gezicht wanneer hem wordt verteld dat Estrada opnieuw begraven werd zonder zijn aanwezigheid. Het centrale thema doorheen de film is dat van vervreemding. Jones gebruikte “L’Etranger” van Albert Camus als referentiepunt. Mike is een gevallen man, een niet-gelover, een gekwelde geest. Barry Pepper (“Saving Private Ryan") noemt hem een narcist, een egoïst, een tiener die niet begrijpt wat vriendschap of liefde is. Hij moet leren een man worden. Hij leert dat via het mentorschap van Pete op een wel zeer pijnlijke manier. Niemand wordt graag met een touw rond zijn nek door een rivier gesleurd.
Voor Barry Pepper is dit een veeleisende rol geweest, zowel lichamelijk, mentaal als intellectueel. Je raakt zodanig in de ban van zijn vertolking dat je vergeet dat de man acteert en je zowaar denkt dat hij echt gebukt gaat onder zijn doodzonde. Dezelfde vervreemding merk je ook in de andere personages zoals dat van Lou Ann (January Jones), de vrouw van Mike. Zij verteld dat ze beiden op school populair waren, maar dat ze nu ze niemand meer kennen. Praten doen ze op basis van de televisie, seks is al even monotoon en zonder passie als de rest van hun leven. Ook de levenswandel van Pete is onduidelijk, waardoor je jouw afvraagt wie het uiteindelijk is die verlossing zoekt, en van wat? Tommy Lee Jones toont zich als een regisseur met een arendsoog. Let vooral op de sequentie waarin Mike het op een lopen zet, en zijn beul hem te paard makkelijk een stap voorblijft. Jones brengt het spreekwoord “you can run but you can’t hide” treffend in beeld. Je zou voor minder de wanhoop nabij zijn. Verder krijg je een aantal heel mooie cinematografische beelden en camerastandpunten. In die “making of” zie je hoe Jones voor de voorstelling in Cannes nog de tip krijgt dat als er na afloop een applaus volgt, hij zeker het balkon niet mag vergeten te bedanken. Vergeten dat doet hij zeker niet. De staande ovatie in Cannes, met onder andere het applaus van collega Morgan Freeman, werd enige tijd nadien bevestigd met de prijs van beste mannelijke hoofdrol en beste scenario. “Three Burials” is geen afgewerkte film, in die zin dat iedereen iets anders ervan zal onthouden. Je krijgt ook geen sluitende antwoorden op de vragen die worden afgevuurd of bij je opkomen. Net dat maakt de film des te interessanter, en jawel groter.
De extra’s:
- The making of (26 min.)
- Interviews Tommy Lee Jones, Guillermo Arriaga, Barry Pepper
- Trailer